Katedra Św. Jana Chrzciciela

• 

1000r.

Dzięki staraniom Bolesława Chrobrego powstało biskupstwo Wrocławskie jako Sufragania Metropoli Gnieźnieńskiej. Pierwszym rządcą był Biskup Jan, który obrał za patrona diecezji św. Jana Chrzciciela.

1150r.

Kazimierz Odnowiciel po nawrocie pogaństwa na Śląsk przywrócił organizację kościelną. Diecezją rządził wtedy Biskup Hieronim.

1158r. Biskup Walter rozpoczął budowę nowej kamiennej katedry w stylu romańskim. Budowa trwała 22 lata. Do dziś zachował się z niej szereg fragmentów, jak relikty krypty pod prezbiterium. Prawie cała zachowała się też figura św. Jana Chrzciciela z około 1160 r., którą po zniszczeniu w 1945 r. uzupełniono i umieszczono w muzeum archidiecezji na ulicy Kanonia. 1244 - 1272r. Biskup Tomasz I wzniósł cześć wschodnią obecnej Katedry, pierwszej gotyckiej świątyni w kraju. XIV w. Rozpoczęła się budowa części zachodniej części Katedry. Poważny wkład przy jej wznoszeniu miał Biskup Nankier, którego dziełem jest nawa główna i zakrystia. XV w. Ukończono budowę kaplic bocznych oraz budowę wieży północno- zachodniej z hełmem. 1540r. Gwałtowny pożar zniszczył średniowieczny hełm wieży północnej, wiązania dachowe i dzwony. 1556r. Odbudowano hełm w formach renesansowych, a w 1580 r. wzniesiono inentyczny na ukończonej już wieży południowej. 1633r. Podczas wypierania z Wrocławia wojsk szwedzkich i sasko- brandeburskich przez wojska cesarskie spłoneła południowa wieża, południowa część katedry i dach zakrystii. 1672r. Dobudowano barokową kaplicę Najświętszego Sakramentu. 1680 - 1700r. Z fundacji ks. Kardynała Fryderyka Hessena wybudowano barakową kaplicę św. Elżbiety. 1716 - 1724r. Zbudowano barokową kaplicę Elektorską Bożego Ciała. Fundatorem był Biskup Wrocławski Franciszek Ludwik Neuburg. 1749r. Dziekan kapituły Krzysztof Runnerch ufundował kaplicę zmarłych. 1759r. Pożar w Katedrze zniszczył hełmy wież, dzwony, organy, wiązania dachowe nad nawami, zakrystię i mały chór. Odbudowa zniszczonych elementów ciągnęła się długie lata. XIX w. Przeprowadzono restaurację wnętrza Katedry oraz elewacji zachodniej części z przedsionkiem w duchu pseudogotyku. 1945r. Zniszczenia wojenne 1945 szacowane na 70% substancji zabytkowej pozbawiły Katedrę dachów i hełmów wież, wszystkich sklepień nawy głównej i prezbiterium oraz części sklepień naw bocznych. Spowodowały też uszkodzenia i nadwyrężenia ścian i łuków przyborowych, flarów nawy i detalu kamieniarskiego oraz zniszczenie znacznej części wystroju wnętrza. 1946 - 1951r. W czasie duszpasterowania Katedry przez J. E. Ks. Karola Milika i Ks. K. Łogosza pod kierunkiem Kier. Arch. M. Bukowskiego wstawiono wielki ołtarz z Lubina, stalle z kościoła św. Wincentego we Wrocławiu oraz osadzono nowy witraż w głównym wschodnim oknie, wg. projektu inż. Tadeusza Wojciechowskiego. W tym też czasie zawieszono dzwony pochodzące z Lubania. Kardynał Stefan Wyszyński dokonał aktu poświęcenia Katedry. 1952 - 1955r. W ołtarzu bocznym przy lewej nawie umieszczono obraz Matki Bożej z kościoła parafialnego w Międzylesiu. Obraz ten podarował Aleksandrowi Sobieskiemu Papież Klemens XI, chcąc uczcic pamięć jego ojca, wycięzcy spod Wiednia- dlatego nosi on miano obrazu Sobieskiego. Zastąpiono wypalone obrazy w bocznych ołtarzach obrazami współczesnych malarzy polskich. Od 1968r. rozpoczęto pod kierunikiem arch. Edmunda Małachowicza drugi etap prac obejmujący konserwację architektury zewnętrznej, rekonstrukcję dachów, kaplic, odbudowę hełmów wież zachodnich oraz dokończenie konserwacji wnętrza. Do 1974r. wykonano pokrycie miedzią dachów kaplic: Mariackiej i św. Jana. Od 1975r. trwały prace nad przebudową i wymianą pokrycia dachów Katedry blachą miedzianą. 1985r. Metropolita Wrocławski Henryk Kardynał Gulbinowicz zaakceptował projekt hełmów wież zaprojektowanych przez profesora Edmunda Małachowicza jeszcze w 1974 r. Po zatwierdzeniu przez wydział architektury w 1988 r. Proboszcz Katedry Ks. Infułat Adam Drwięga przystąpił do realizacji projektów hełmów wież. 1991r. Wysokość wież z hełmem wyniosła 100m. 1997r. Jan Paweł II 31 maja koronował obraz Sobieskiego jako Mater Adorans.